Rüzgar Türleri Nedir, Kaç Çeşit Rüzgar Türü Var?

Bazen yolda yürürken hafif bir meltem esintisi hissedersiniz, bazen ise şiddetli rüzgarlar. Bunların hepsinin birer adı var. Halkların büyük bölümü bu konuda bilgi sahibi olmamasına rağmen özellikle de bilim adamları bu rüzgar türleri konusunda bilgi sahibi. Rüzgarlar konusunda özellikle iklim bilimciler yakından ilgilenirken, milyarlarca insanın bu konudan etkilendiği biliniyor.

Rüzgar Çeşitleri

Toprak yüzeyinin üzerinde esen rüzgar beş ana tipte sınıflandırılmaktadır:

• Gezegen rüzgarları
• Alizeler – Ticaret Rüzgarları
• Batı Rüzgarları
• Periyodik rüzgarlar
  • Muson rüzgarları
  • Kara esintisi
  • Deniz meltemi
  • Dağ ve vadi esintisi
• Yerel rüzgarlar

Gezegen Rüzgarları

Gezegen rüzgarları, alt atmosfer boyunca dağılmış rüzgarlardan oluşur. Bu rüzgarlar özellikle kuzey-doğu ve güney-doğu yönlerinde veya yüksek basınçlı polar bölgelerden düşük basınçlı bölgelere kadar olan enlem içerisinde dolaşır ve özellikle tüm dünyada yaşanmaktadır. Bazı bölgelerde etkileri çok daha fazla hissedilirken, bazı bölgelerde ise etkileri çok az hissedilmektedir. Örneğin bazı durumlarda gezegen çok rüzgarlı olabilir, ancak bazı ülkeler bu rüzgarlardan daha az etkilenir. Bazı durumlarda ise gezegensel rüzgarlar tüm Dünya’da aynı zamanda etkili olabilir.

Ticaret rüzgarları

Bu rüzgarlar özellikle tropik rüzgarlar olarak bilinmektedir. Coriolis etkisi ve Ferrel yasası nedeniyle Kuzey yarımkürede sağdan ve Güney yarımkürede ise soldan esinti halinde yaşanır. Özellikle bu rüzgarlar zaman zaman bazı bölgelerde şiddetli sorunlara sebep olabilir. Bu rüzgarların daha çok farklı bir bölgeden diğer bölgeye ulaşmasının kısa sürdüğü bilinmektedir.

Batı Rüzgarları

Yükseklerden alçaklara doğru hareket eden “Kükreyen Kırklar”, “Öfkeli Elliler”, “Çığlık Atan Altmışlar” olarak adlandırılan bu rüzgarlar özellikle Batı merkezlidir. Batı bölgelerinde sık sık yaşanması ile bilinir. Özellikle Nevada çöllerinde sık yaşandığı bilinen esintiler bu gruba dahil edilmektedir.

Periyodik Rüzgarlar

Bu rüzgarlar ise mevsimsel değişimlerle beraber yaşanır ve mevsimlere göre değişmektedir.

• Muson rüzgarları : Bir yanda Hint Okyanusu, Umman Denizi ve Bengal Körfezi ve diğer yanda Himalaya duvarı sonucunda ortaya çıkan sıcaklık farkı bu rüzgarların oluşmasında son derece etkili olarak bilinmektedir.
• Kara meltemleri:  Bunlar ise karadan denize doğru hareket eden rüzgarlardır, sıcak ve kuru değildir.
• Deniz meltemleri:  Biraz nem içeren bu rüzgarlar denizden karaya doğru hareket etmektedir.
• Dağ ve vadi esintisi: Vadiden esen rüzgarlara verilen addır.

Yerel rüzgarlar

Deniz ve kara arasında yaşanan hava değişimi farkları sonucunda ortaya çıkmaktadır. Loo, Hindistan’ın kuzey kesiminde esen yerel rüzgarlar buna örnek olarak gösterilebilir.

Rüzgarlar İyi Midir?

Rüzgarlar çoğu zaman insanlar ve Dünya için zararlı değildir. Ancak rüzgarın zararları ve yararları konusunda da bilim adamlarının özellikle bazı soru işaretleri bulunmaktadır. Dünya’daki hava dengesinin ve sıcaklık dengesinin sağlanması adına rüzgarların olmaması durumunda bölgesel sıcaklıkların son derece fazla artabileceği veya azalabileceği belirtiliyor. Bu durumu engellemek için özellikle kendiliğinden oluşan doğal rüzgarların önemli olduğu biliniyor.

Ancak bunun yanında insanlar için bazı durumlarda kasırgalar ile beraber gelen şiddetli rüzgarlar çok büyük yıkımlara sebep olabilmektedir. Bu kadar şiddetli rüzgarlar hayvan, doğa ve insan yaşamının yanısıra cansız nesnelerin bile zarar görmesine, ekonomik olarak trilyonlarca dolar değerinde kayıplar yaşanmasına sebep olabiliyor.

Tüm bunları engellemek için henüz hava dengesini ve rüzgarları kontrol edebilecek bir teknolojiye sahip olmayan insanlık, özellikle bundan yüzyıllar sonra hava sıcaklıklarını kontrol edebilecek teknolojilere sahip olursa rüzgarların bu kadar şiddetli esmesinin önüne geçebilir. Bir anda şiddetli esen ve zarar veren rüzgarların engellenmesi durumunda Dünya’da hava sıcaklıklarının herhangi bir değişime uğraması beklenmiyor.

Rüzgarların Doğaya Zararı

Aslında rüzgarlar doğa için faydalı olduğu kadar zararlı olabilmektedir. Özellikle şiddetli rüzgarlar ağaçlara zarar verebilir, onların dallarını kırabilir ve hatta yerinden bile sökebilir. Ancak birkaç ağaç zarar gördü diye tüm dünyada hava dengesini bozmak gerçek ve doğru bir karar olmazdı. Bununla beraber özellikle doğaya zararları konusunda rüzgarların sık sık yaşandığı belli bölgelerde daha dayanıklı ağaçlar dikilmesi, daha fazla sirkülasyon ve engeller oluşturulması öneriliyor.

Ancak bazı bölgelerde yüksek rüzgar hızı dolayısı ile özellikle hava sıcaklıklarının değişimine bağlı her bitki ve ağaç yetişemediğinden dolayı, bilim adamları rüzgarların doğaya olan zararlarının aynı zamanda hava sıcaklığını dengede tuttuğu için faydalı olduğuna değinmekteler. Eğer ki rüzgarlar olmasaydı sıcaklıkların bir anda bölgesel olarak artabileceği, hava sirkülasyonun iyi sağlanamayacak olduğu, bunun sonucunda ise bitkilerin aşırı sıcak veya soğuk havaya bağlı olarak ölebileceği belirtiliyor. Bugün bir şiddetli fırtına durumunda %1 zarar gören doğa, rüzgarlar olmasa belki %50 oranında zarar görebilirdi.

The post Rüzgar Türleri Nedir, Kaç Çeşit Rüzgar Türü Var? appeared first on Zovovo - En İyi Bilgi Sitesi.

Kaynak: https://www.zovovo.com/ruzgar-turleri-nedir-kac-cesit-ruzgar-turu-var/